We zijn ontzettend trots op je, Dr. Nasim B. Sangani, en we zijn blij dat we je PhD-verdediging mochten meemaken. Dit proefschrift is niet alleen voor het behalen van je doctoraat.
Het is het resultaat van jarenlang onderzoek naar het Rett-syndroom, uitgevoerd met het biochemie-team van het Cardiovascular Research Institute Maastricht (CARIM), onder begeleiding van Prof. Dr. Chris Reutelingsperger, Prof. Dr. Leon Schurgers, en co-begeleiding van Prof. Dr. Leopold Curfs en Dr. Lars Eijssen.
Je prestatie is bevestigd door de unaniem positieve beoordeling van de beoordelingscommissie, die bestaat uit:
- Prof. Dr. Harry W.M. Steinbusch, MUMC
- Prof. Dr. Rusty Gage, Salk Institute for Biochemical Sciences, VS
- Prof. Dr. Joost Gribnau, Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Irene M.L.W. Körver-Keularts, MUMC
- Prof. Dr. Monika Stoll, Universiteit Maastricht
Je bent een inspiratie voor onze dochters Yente van der Stel en Alex, en we kijken uit naar je volgende avontuur, de samenwerking met Prof. Dr. Rusty Gage aan het Salk Institute for Biological Studies.
We willen onze dank uitspreken aan de sponsors en donateurs van Stichting Terre – Dutch Rett Syndrome Foundation, zonder wie dit onderzoek niet mogelijk was geweest.
Link naar proefschrift. Hieronder is het onderzoek in eenvoudige taal samengevat.
Onderzoek – De Moleculaire handtekening van Rett Syndroom
Achtergrond van Rett Syndroom (RTT)
Rett Syndroom is een complexe aandoening die voornamelijk wordt veroorzaakt door mutaties in het MECP2-gen. Dit gen speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van het centrale zenuwstelsel (CZS), zowel voor als na de geboorte. Door fouten in dit gen kunnen verschillende belangrijke processen in de hersenen verstoord raken.
Gebruik van Brain Organoids
Om te begrijpen hoe Rett Syndroom zich ontwikkelt, gebruiken onderzoekers mini-hersenen, of “brain organoids”. Deze organoids worden in het laboratorium gemaakt en bootsen de ontwikkeling van de menselijke hersenen na, met genetische eigenschappen van de patiënt. Door deze mini-hersenen te bestuderen, kunnen wetenschappers zien hoe de ziekte zich ontwikkelt en welke moleculaire veranderingen plaatsvinden.
Belang van Extracellulaire Vesikels (EV’s)
EV’s zijn kleine pakketjes die cellen gebruiken om met elkaar te communiceren. Deze vesikels kunnen belangrijke moleculen zoals mRNA’s en miRNA’s bevatten, die de werking van ontvangende cellen kunnen beïnvloeden. EV’s spelen een rol in de ontwikkeling en functie van neuronen en kunnen langdurige effecten hebben.
Impact van EV’s bij Ziekten
Bij aandoeningen zoals Rett Syndroom, autismespectrumstoornis (ASS), en het syndroom van Down (SD), verandert de inhoud van EV’s. Dit kan invloed hebben op hoe neuronen met elkaar communiceren en kan leiden tot specifieke ziekteverschijnselen.
Onderzoek naar miRNA’s
In het onderzoek werd een focus gelegd op miRNA’s, kleine moleculen die genexpressie kunnen reguleren. Specifieke miRNA-clusters, zoals hsa-miR-302/367 en het chromosoom 14 miRNA cluster (C14MC), vertoonden veranderingen in RTT brain organoids. Deze miRNA’s zijn belangrijk voor de ontwikkeling van neurale cellen en kunnen mogelijk dienen als biomarkers voor het monitoren van ziekteprogressie.
Genexpressie en Eiwitprofielen
Verder onderzoek in de brain organoids liet veranderingen zien in de expressie van bepaalde genen en eiwitten die betrokken zijn bij neurale ontwikkeling. Sommige van deze veranderingen gebeurden al in zeer vroege ontwikkelingsstadia. Ook werden specifieke eiwitten geïdentificeerd die een rol spelen in celprocessen zoals antioxidatie, transport en afbraak.
Histone Deacetylase 6 (HDAC6)
HDAC6 is een eiwit dat mogelijk een therapeutisch doelwit kan zijn voor neurologische aandoeningen, waaronder RTT. Door de interacties van HDAC6 in kaart te brengen, kunnen onderzoekers beter begrijpen hoe dit eiwit bijdraagt aan de ziekte.
Conclusie
Dit onderzoek biedt nieuwe inzichten in de moleculaire mechanismen van Rett Syndroom. Door meer patiënten te bestuderen en gebruik te maken van geavanceerde analysetechnieken, hopen onderzoekers betere manieren te vinden om de ziekte te monitoren en te behandelen.
Foto’s: Met dank aan Alf Mertens Fotografie
